Nguyễn Văn Tính
Phòng Khảo thí và Kiểm định chất lượng
1.Vai trò của công tác kiểm định chất lượng chương trình đào tạo và tự đánh giá
Kiểm định chất lượng chương trình đào tạo (CTĐT) là nhiệm vụ trọng tâm, là xu hướng tất yếu của các trường Đại học ở Việt Nam với mục tiêu là nâng cao chất lượng đào tạo và thương hiệu của các trường Đại học. Đây là công tác được Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng như các cơ sở giáo dục đặc biệt quan tâm trong giai đoạn hiện nay, giai đoạn cạnh tranh và hội nhập quốc tế trong đào tạo mà chất lượng đào tạo mang quyết định đến quy mô, chất lượng tuyển sinh cũng như ảnh hưởng đến thị trường lao động.
Vai trò của công tác kiểm định chất lượng CTĐT có thể thấy qua 4 nội dung, bao gồm: a) Đánh giá chính xác thực trạng chất lượng đào tạo của mỗi ngành đào tạo; b) Đánh giá đúng mức độ đáp ứng nhu cầu xã hội của mỗi ngành đào tạo; c) Giúp xã hội, người học đánh giá chính xác chất lượng đào tạo của mỗi ngành và d) Giúp các trường đại học có điều kiện hội nhập sâu rộng với giáo dục đại học thế giới và làm tăng thứ hạng trên các bảng xếp hạng.
Để thực hiện quy trình kiểm định chất lượng (đánh giá ngoài), các cơ sở giáo dục trước hết phải tự đánh giá (đánh giá trong), sau đó các đoàn đánh giá ngoài sẽ thực hiện việc đánh giá và công nhận đạt tiêu chuẩn về kiểm định chất lượng.
Trường Đại học Thủy lợi đã đã triển khai công tác viết báo cáo tự đánh giá cho hai chương trình tiên tiến ngành Kỹ thuật tài nguyên nước và ngành Kỹ thuật xây dựng.
Bộ tiêu chuẩn được lựa chọn để viết báo cáo tự đánh giá là bộ tiêu chuẩn của mạng lưới các trường đại học Đông Nam Á - AUN (Asian University Network), đây là bộ tiêu chuẩn được nhiều trường đại học ở khu vực Đông Nam Á và Việt nam lựa chọn vì phù hợp với các điều kiện giáo dục đại học của nhiều trường trong khu vực. Bộ tiêu chuẩn (version 3.0) bao gồm 11 tiêu chuẩn và 50 tiêu chí bao quát tất cả các hoạt động, nguồn lực của cơ sở đào tạo bao gồm: chuẩn đầu ra, chương trình đào tạo, công tác giảng dạy học tập, các hoạt động về đảm bảo chất lượng, cơ sở vật chất, việc làm cho sinh viên, sự hài lòng của các bên liên quan,…
2. Mục tiêu của công tác tự đánh giá các chương trình tiên tiến
Các chương trình tiên tiến được đánh giá là các chương trình chất lượng cao của trường Đại học Thủy lợi, vì vậy việc đánh giá và kiểm định chất lượng nhằm đạt được chứng chỉ công nhận theo tiêu chuẩn AUN là mục tiêu mà nhà trường đặt ra. Đạt được mục tiêu này sẽ là bằng chứng để:
- -Khẳng định chất lượng đào tạo tốt.
- -Nâng cao vị thế của trường Đại học Thủy lợi.
- -Nâng cao chất lượng tuyển sinh.
- -Bảo đảm quyền lợi cho người học và xã hội.
- -Tạo tiền đề cho các chương trình đào tạo khác trong trường phấn đấu đạt chứng chỉ công nhận tiêu chuẩn AUN.
3. Quá trình thực hiện
Nhằm thực hiện công tác viết báo cáo tự đánh giá các CTĐT, trường Đại học Thủy lợi đã thực hiện các công việc sau:
- Lập kế hoạch và thành lập ban chỉ đạo, ban thư ký và các nhóm viết báo cáo
Trường Đại học Thủy lợi đã thành lập ban chỉ đạo gồm 22 thành viên bao gồm là lãnh đạo nhà trường, các phòng, khoa, ban để chỉ đạo chung. Tổ thư ký chịu trách nhiệm vai trò trợ giúp công tác viết báo cáo như thu thập, tổng hợp minh chứng, tổ chức hội nghị, tập huấn,…Mỗi nhóm viết báo cáo CTĐT bao gồm 3 đến 5 người là các giảng viên có trình độ cao và thâm niên công tác, hiểu biết sâu về công tác đào tạo.
Viện đảm bảo chất lượng giáo dục thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội là đơn vị tập huấn về công tác viết báo cáo tự đánh giá cho các thành viên tham gia viết báo cáo. Tập huấn được tổ chức làm 02 đợt (vào tháng 6 và tháng 10 năm 2014), được các chuyên gia về kiểm định giáo dục cung cấp tài liệu và hướng dẫn tận tình cho các giảng viên tham gia viết báo cáo.
- Học hỏi kinh nghiệm, đào tạo nâng cao trình độ
Nhà trường đã tổ chức các cuộc làm việc, học hỏi kinh nghiệm tại các trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh và Đại học Công nghệ và Đại học Khoa học Tư nhiên (ĐHQG Nội). Đây là các trường đã có các chương trình đào tạo được công nhận đạt chuẩn AUN.
Tháng 6/2014, Nhà trường đã cử 1 đoàn công tác sang Ban thư ký AUN tại Bangkok (Thái Lan) làm việc và đến tháng 12/2014 cử 8 giảng viên sang học tập lấy chứng chỉ kiểm định chất lượng tại Ban thư ký AUN.
Đoàn cán bộ Nhà trường sang làm việc với Ban thư ký AUN
Các giảng viên Đại học Thủy lợi nhận chứng chỉ kiểm định chất lượng AUN –QA
Tháng 4 năm 2016, Trường Đại học Thủy lợi chính thức được chấp thuận là thành viên của Mạng lưới đảm bảo chất lượng các trường Đạihọc khu vực Đông Nam Á. Đây là điều kiện tiên uyết để được đánh giá ngoài theo chuẩn AUN-QA.
Công tác viết báo cáo tự đánh giá được các nhóm triển khai từ tháng 3 năm 2015 và hoàn thành bản chỉnh sửa cuối cùng vào tháng 5 năm 2017. Trong quá trình viết báo cáo, các nhóm triển khai thu thập, phân tích minh chứng và viết báo cáo. Các báo cáo được viết, tham khảo các nguồn tài liệu và được phản biện, chỉnh sửa nhiều lần.
Sau khi hoàn thành, các báo cáo của chương trình tiên tiên được gửi sang Viện đảm bảo chất lượng giáo dục và Đại học Khoa học Tự nhiên phản biện, đánh giá. Công tác phản biện đã được tiến hành và phía trường Đại học Thủy lợi đã mời các chuyên gia giáo dục của Viện đảm bảo giáo dục sang trao đổi để chỉnh sửa hoàn thiện.
Theo kế hoạch, tháng 9/2017, đoàn chuyên gia độc lập trong mạng lưới các trường Đại học Đông Nam Á sẽ đến đánh giá 2 ngành của chương trình tiên tiến.
4. Những kết quả đạt được
Sau quá trình trình triển khai viết báo cáo, các kết quả đạt được thực sự khả quan.
- -Hai báo cáo tự đánh giá đã hoàn thành và đã được phản biện.
- -Nâng cao trình độ và xây dựng được đội ngũ làm công tác kiểm định chất lượng theo chuẩn khu vực.
- -Tạo ra được sự nhận thức về vai trò và tầm quan trọng của công tác kiểm định chất lượng trong cán bộ, giảng viên và sinh viên.
Ngoài ra, thông qua công tác này đã tạo ra được sự liên kết sâu hơn, rộng hơn về công tác kiểm định chất lượng với các trường đại học khác trong nước, các nhà tuyển dụng và các cựu sinh viên. /.